97-مقصود از سنّت های بر جای مانده ی از انسان چیست و چه نتیجه ای برای انسان خواهد داشت ؟

پاسخ :

• مقصود از سنّت های بر جای مانده ی از انسان ، روش ها و برنامه هایی است که پس از مرگِ انسان از او باقی می ماند و نتیجه و پیامد آن به انسان خواهد رسید ، اگر سنت و روش پسندیده ای باشد ، ثواب و پاداش معنوی به انسان می رسد و اگر سنت ناپسندی باشد ، کیفر آن برای او خواهد بود ، خداوند متعال در قرآن کریم می فرماید : وَ نَکْتُبُ ما قَدَّمُوا وَ آثارَهُم‏ : ما آنچه را انسان ( برای خود) پیش می فرستد و آثار ( نیک و بدی ) که از خود بر جای می گذارد( برای او) ثبت می کنیم (1) برخی از مفسرین مقصود از "آثار" را شامل اعمالی می دانند که پس از مرگِ آنان سنت می شود و دیگران به آن عمل می کنند ، خواه نیک باشد یا بد (2)  و برخی برای "آثار مثبت" به دانشی که به دیگران بیاموزد یا قدمی که به سوی مسجد برداشته می شود مثال آورده و برای " آثار منفی" به ترویج امر باطل و تاسیس ظلم و ستم به مردم مثال زده اند (3) و یکی از مصادیق آثار مثبت را تربیت فرزندان صالح دانسته اند (3) که باعث می شود هر عمل خیری انجام دهند ، والدین آنان نیز از کارِ خیر آنها بهره مند شوند.

--------------------

1-یس/12

2-تفسیر جوامع الجامع، ج‏3، ص: 382

3-الأصفى فی تفسیرالقرآن، ج‏2، ص: 1032

4-من هدى القرآن، ج‏11، ص: 101